ปลาทองเป็นสัตว์เลี้ยงที่ได้รับความนิยมอย่างมากไม่แพ้สุนัขเลยทีเดียว เพราะมีความสวยงาม ให้ความเพลิดเพลินในยามว่าง นอกจากนี้หลายบ้านก็ยังเลี้ยงปลาทองไว้เพื่อส่งเสริมพลังงานดีในด้านฮวงจุ้ย ซึ่งการเลี้ยงปลาทองนั้นสามารถทำได้ไม่ยากเลย เพียงแต่ต้องมีความใสใจในรายละเอียดด้านต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเตรียมตู้ปลาสำหรับการเลี้ยงปลาทองที่มีความสำคัญอย่างมาก ซึ่งในบทความนี้เราจะมาพูดถึงรายละเอียดของการเตรียมตู้ลี้ยงปลาทองที่เหมาะสมและมีความปลอดภัย ว่าต้องทำอย่างไรบ้าง
วิธีการเลี้ยงปลาทอง ยากไหม
การเลี้ยงปลาทองนั้นสามารถทำได้ไม่ยากเลย โดยปลาทองเจริญเติบโตในสภาพแวดล้อมของตู้ปลาในร่มที่มีพื้นที่เพียงพอสำหรับการว่ายน้ำรวมถึงการดูแลน้ำในตู้เลี้ยงให้มีคุณภาพดี ปลาทองได้รับความนิยมในการเลี้ยงมาตั้งแต่ 1,000 ปีที่แล้วในประเทศจีนจนมาถึงปัจจุบันที่มีปลาทองสายพันธุ์แฟนซีหลายสายพันธุ์ที่มีรูปร่าง สีสัน และประเภทครีบที่แตกต่างกันผ่านการเพาะพันธุ์ที่ทำให้การเลี้ยงปลาทองมีความน่าสนใจมากยิ่งขึ้น และไม่อยู่ในรูปแบบที่ซ้ำซากจำเจดังที่หลายคนคิด
ปลาทองทุกสายพันธุ์มาจากสายพันธุ์เดียวกัน คือ Carrassius auratus และเมื่อได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม ปลาทองสามารถอยู่ได้นานกว่า 20 ปีได้เลยทีเดียว
เตรียมอ่างสำหรับการเลี้ยงปลาทอง ทำได้อย่างไร
ปลาทองต้องการอ่างน้ำหรือตู้ปลาที่มีขนาดใหญ่พอสมควร แม้ว่าคุณอาจจะเคยเห็นคนเลี้ยงปลาทองเอาไว้ในโหลขนาดเล็กแต่ความจริงแล้วปลาทองต้องการพื้นที่ที่มีขนาดกว้างพอสมควร โดยอ่างเลี้ยงปลาทองนี้อาจทำจากวัสดุอย่างเช่นแก้วหรืออะคริลิกก็ได้ ปลาทองที่แข็งแรงมีสุขภาพดีสามารถอยู่ได้ถึง 20 ปี ดังนั้นการหาตู้ปลาที่ใหญ่ที่สุดที่สามารถซื้อได้จึงเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้ปลาทองอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดีที่สุดในช่วงอายุที่มีอยู่ และเพื่อรองรับฝูงปลาทองที่จะมีมาเพิ่มในอนาคต
การเลือกอ่างเลี้ยงปลาทองอาจคาดคะเนได้จากขนาดของตัวปลาทอง โดยปลาทองทั่วไปสามารถโตได้ถึง 30 เซนติเมตร และมีความต้องการพื้นที่ขนาด 132 ลิตร ดังนั้นในการซื้ออ่างหรือตู้เลี้ยงปลาสามารถคำนวณขนาดจากความต้องการของปลาทองตามนี้ได้
สิ่งที่สนุกอีกอย่างในการเลี้ยงปลาทองก็คือการตกแต่งตู้ปลา ที่มีอุปกรณ์หลายอย่างรวมทั้งไม้น้ำที่สามารถนำไปใช้ในการตกแต่งตู้ปลาให้มีความสวยงาม ซึ่งการซื้ออ่างหรือตู้ขนาดใหญ่ทำให้ผู้เลี้ยงมีพื้นที่ในการแสดงความคิดสร้างสรรค์ในการตกแต่งตู้ปลาที่ถือว่าเป็นความเพลิดเพลินมากอีกอย่างหนึ่ง นอกจากนี้ยังมีอุปกรณ์ที่จำเป็นหลายอย่างที่ต้องเตรียมเพื่อให้ปลาทองได้อยู่ในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมกับการดำรงชีวิตในตู้ปลา ที่ประกอบไปด้วย
1.กรวด
ปลาทองชอบงับกรวดด้วยปากแล้วบ้วนทิ้ง ดังนั้นจึงควรเลือกกรวดที่มีขนาดใหญ่กว่าปากเพื่อป้องกันไม่ให้ติดอยู่ในปากหรือกลืนกินเข้าไป หรืออาจเลือกทรายซึ่งมีความละเอียดเกินกว่าจะติดอยู่ในปากของปลาทองได้
2.ตัวกรอง
ปลาทองจะมีการผลิตของเสียจำนวนมาก การใช้ตัวกรองที่มีคุณภาพในตู้ปลาจึงเป็นสิ่งสำคัญเพราะจะช่วยขจัดของเสียทางกายภาพและยังเป็นที่อยู่ให้กับแบคทีเรียที่เป็นประโยชน์ซึ่งขจัดแอมโมเนียที่เป็นพิษออกจากน้ำ
3.แสงสว่าง
หากตกแต่งตู้ปลาด้วยต้นไม้จริง ควรมีไฟส่องสว่างสำหรับตู้ปลาเพื่อให้สามารถมองเห็นปลาทองได้อย่างชัดเจน เพื่อที่จะได้สังเกตเห็นอาการผิดปกติหรืออาการบาดเจ็บของปลาทองที่จะทำให้ทำการช่วยเหลือได้ทัน ตู้ปลาที่มืดเกินไปอาจทำให้เห็นอาการผิดปกติต่างๆของปลาทองได้ไม่ชัดเจนนัก แต่ทั้งนี้ก็ไม่ควรวางตู้ปลาโดนแสงแดดโดยตรง เพราะจะทำให้อุณหภูมิของน้ำสูงขึ้น
4.ต้นไม้จริงหรือต้นไม้เทียม
การตกแต่งตู้ปลาด้วยต้นไม้หรือพืชน้ำจริงจะช่วยให้น้ำมีออกซิเจน และปลาทองจะเพลิดเพลินไปกับการกัดกินพืชบางชนิด ดังนั้นการเลือกไม้น้ำมาตกแต่งตู้ปลาจึงต้องเลือกต้นไม้ที่ไม่เป็นพิษและไม่เป็นอันตรายต่อปลาทอง แต่หากไม่สะดวกหรือไม่มีเวลาดูแลก็สามารถเลือกต้นไม้เทียมแทนได้ซึ่งง่ายต่อการบำรุงรักษาและไม่ต้องเปลี่ยนใหม่บ่อยๆเนื่องจากปลาทองกัดกินไม่ได้ ทำให้ต้นไม้อยู่ในรูปทรงที่สวยงามอยู่เสมอ
5.ของตกแต่งตู้ปลาทองที่มีความปลอดภัย
ของตกแต่งตู้ปลาที่ช่วยเพิ่มความสวยงามนั้น ควรเลือกของตกแต่งที่มีความปลอดภัย ทำจากวัสดุที่ไม่เป็นอันตรายและไม่ก่อให้เกิดสารพิษในน้ำ อีกทั้งยังไม่มีส่วนแหลมคมที่จะทำให้ปลาทองเกิดแผลหรือบาดเจ็บ
6.หัวทรายเติมอากาศในตู้ปลา (Air Stone)
มีให้เลือกอยู่ด้วยกัน 3 ชนิดคือ
- ตัวกรองภายใน เหมาะสำหรับตู้ปลาขนาดเล็ก ภายในตู้ปลาวางอย่างเรียบร้อยโดยใช้ถ้วยดูดที่ติดกับกระจก
- ตัวกรองแบบแขวน มีข้อดีคือใช้พื้นที่ภายในถังน้อยลงเพราะจะแขวนไว้ที่บริเวณด้านนอกของตู้ปลา
- ตัวกรองกระป๋อง เหมาะสำหรับถังขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ เนื่องจากสามารถกรองน้ำปริมาณมากได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ในตู้ปลาที่มีตัวกรองที่มีคุณภาพดี ก็อาจไม่จำเป็นต้องใช้ Air Stoneก็ได้เพราะน้ำจะได้รับออกซิเจนเพียงพออยู่แล้ว
คุณภาพน้ำ
ปลาทองชื่นชอบน้ำที่สะอาด ดังนั้นน้ำที่ใช้ในการเลี้ยงปลาทองจึงต้องเป็นน้ำที่มีคุณภาพดี ซึ่งในการเลี้ยงปลานั้นผู้เลี้ยงจะต้องทำความเข้าใจกับวัฏจักรไนโตรเจนที่เป็นกระบวนการที่แปลงแอมโมเนียซึ่งมาจากของเสียของปลา ,อาหารเหลือที่ปลาทองกินไม่หมด หรือสิ่งมีชีวิตที่เน่าเปื่อย ที่จะถูกย่อยสลายเพื่อผลิตไนไตรต์จากนั้นไตรท์ (NO2) จะถูกแปลงเป็นไนเตรต (NO3) โดยแบคทีเรียไนตริไฟริ่ง ไนเตรตในระดับต่ำมีอันตรายน้อยกว่าแอมโมเนียหรือไนไตรต์มาก
การทดสอบคุณภาพน้ำเป็นประจำเป็นวิธีที่ดีที่สุดที่จะทราบว่าวัฏจักรไนโตรเจนในตู้ปลาทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพหรือไม่ นอกจากนี้ก็ยังต้องดูแลน้ำให้มีคุณภาพดีด้วยกระบวนการดังต่อไปนี้
1.เปลี่ยนน้ำเป็นประจำ
การเปลี่ยนน้ำสัปดาห์ละ 10-25% จะช่วยให้คุณภาพน้ำในตู้ปลาอยู่ในสภาพดีเยี่ยม เพราะไม่เพียงแต่ช่วยลดการสะสมของไนเตรตเท่านั้น แต่ยังช่วยให้น้ำในตู้ปลาสดชื่นอยู่ตลอดอีกด้วย เมื่อทำการเปลี่ยนน้ำ ให้ใช้น้ำยาทำความสะอาดกรวดเสมอเพราะของเสียสะสมมักอยู่ในกรวดเหล่านี้
2.ใช้น้ำรีเวิร์สออสโมซิส (RO) เติมแร่ธาตุ
น้ำ RO โดยปกติแล้วจะผ่านเครื่องสามขั้นตอน เพื่อขจัดสิ่งสกปรก และทำให้มั่นใจว่าน้ำนั้นเหมาะสำหรับตู้ปลา การใช้น้ำ RO สามารถช่วยลดระดับไนเตรตและฟอสเฟตในตู้ปลา ซึ่งอาจทำให้สาหร่ายเติบโตมากเกินไปจนแย่งออกซิเจนจากปลาทองในตู้
3.ทดสอบอุณหภูมิของน้ำ
เมื่อเปลี่ยนน้ำใหม่เข้าไปในตู้เลี้ยงปลาทอง จำเป็นอย่างยิ่งที่น้ำใหม่จะต้องมีอุณหภูมิใกล้เคียงกับน้ำในตู้ปลา ดังนั้นควรตรวจสอบด้วยเทอร์โมมิเตอร์เสมอ เพราะการไหลเข้าของน้ำเย็นอย่างกะทันหันอาจทำให้ปลาเครียดและทำให้เกิดโรคที่เกี่ยวข้องกับความเครียด เช่น แผลในกระเพาะ
4.ตรวจสอบและบำรุงรักษาตัวกรองอย่างสม่ำเสมอ
ผู้เลี้ยงต้องตรวจสอบให้แน่ใจว่าตัวกรองได้รับการบำรุงรักษาให้อยู่ในสภาพดีเสมอ การตรวจสอบตัวกรองทุกๆ 2 เดือนที่ดีเป็นวิธีที่ดีในการทำให้น้ำในตู้ปลาอยู่ในสภาพดีเยี่ยม และควรหมั่นทำความสะอาดตัวกรองให้สะอาดอยู่เสมอที่สามารถทำได้โดยการนำออกมาล้างในน้ำสะอาดระหว่างการเปลี่ยนน้ำ
การเลี้ยงปลาทองนั้นเป็นงานอดิเรกที่น่าเพลิดเพลินอีกทั้งการตกแต่งตู้ปลาให้มีความสวยงามก็เป็นสิ่งที่ช่วยเสริมสร้างบรรยากาศที่ดีในบ้านได้ ซึ่งการเลี้ยงปลาทองนั้นทำได้ไม่ยากเพียงแต่ต้องมีความใส่ใจในสภาพแวดล้อมการเลี้ยงดูดดยเฉพาะอย่างยิ่งอ่างเลี้ยงปลาทองและคุณภาพของน้ำที่ปลาทองจะใช้ชีวิตอยู่ในนั้นตลอด 24 ชั่วโมง เพียงเท่านี้คุณก็จะมีปลาทองสวยๆ ที่แหวกว่ายอยู่ในตู้คอยเป็นเพื่อนที่สร้างความเพลินใจได้ในยามว่างไปได้อีกนาน
อ่านเรื่องราวสาระสัตว์เลี้ยงอื่น ๆ เพิ่มเติม;