อาการสุนัขถ่ายไม่ออก เป็นอาการที่สร้างความทรมานให้กับทั้งตัวสุนัขและเจ้าของไปพร้อม ๆ กัน เพราะเวลาที่สุนัขทำการขับถ่ายจะมีเสียงร้องครวญครางที่บ่งบอกถึงความทรมานอยู่ไม่น้อย แน่นอนว่าเสียงนี้จะสร้างความทุกข์ให้กับเจ้าของสุนัขด้วยไม่แพ้กัน ดังนั้นวันนี้เราจึงนำความรู้เกี่ยวกับอาการถ่ายไม่ออกของสุนัขมาฝาก ตั้งแต่สาเหตุ การสังเกตและการดูแลอย่างถูกต้อง เพื่อให้สุนัขแสนรักของคุณแข็งแรงเป็นปกติโดยเร็ว
สาเหตุที่ทำให้สุนัขถ่ายไม่ออก
สาเหตุหลักที่ทำให้สุนัขมีอาการถ่ายไม่ออก คือ อาการท้องผูก โดยสาเหตุของอาการท้องผูกที่เกิดขึ้นในสุนัขมีดังนี้
ความเครียด
สุนัขที่อยู่ในสภาวะกดดันหรืออยู่ในพื้นที่แคบ ได้รับการดูแลไม่ดีหรือถูกทำร้ายร่างกายจะมีภาวะเครียดเกิดขึ้น ซึ่งภาวะนี้จะทำให้เกิดอาการท้องผูกไม่ถ่ายของเสียออกจากร่างกายได้ หรือการเปลี่ยนสถานที่ขับถ่ายใหม่ ๆ เนื่องจากสุนัขบางตัวมีนิสัยขับถ่ายในที่ของตนเท่านั้น ดังนั้นหากมีการเปลี่ยนสถานที่จะทำให้ไม่ยอมขับถ่ายจนเกิดการสะสมของอุจจาระภายในลำไส้จนเป็นที่มาของอาการท้องผูกได้
อาการเจ็บป่วย
สุนัขที่ป่วยเป็นโรคลำไส้อักเสบ (IBD) หรือมีแผลที่บริเวณรูทวารอาจจะทำให้สุนัขไม่อยากขับถ่ายเพราะเจ็บแผล
ดื่มน้ำน้อย
หากสุนัขดื่มน้ำน้อยจะทำให้อุจจาระของสุนัขจับตัวเป็นก้อนแข็ง ไม่สามารถ่ายออกมาได้ ทำให้อุจจาระคั่งค้างอยู่ในลำไส้เกิดเป็นภาวะท้องผูก
กินอาหารย่อยยาก
อาหารที่ย่อยยากหรือไม่สามารถย่อยได้ เช่น กระดูก หิน กระดาษ เศษผ้า และเศษพลาสติก เป็นต้น หากสุนัขกินเข้าไปด้วยความตั้งใจหรือไม่ตั้งใจก็ตามในปริมาณที่มากจนร่างกายไม่สามารถขับออกมาได้หมด อาหารเหล่านี้จะเข้าไปอุดตันลำไส้ ทำให้อุจจาระไม่สามารถไหลออกมาได้ ซึ่งก็เป็นหนึ่งในสาเหตุของอาหารท้องผูกในสุนัขด้วย
กินอาหารไม่เหมาะกับสภาพลำไส้
ในลูกสุนัข หากมีการเปลี่ยนอาหารในทันที ก็อาจจะทำให้เกิดภาวะท้องผูกได้ เนื่องจากระบบย่อยอาหารของลูกสุนัขยังทำงานได้ไม่ดี จึงไม่สามารถปรับตัวได้จึงไม่สามารถย่อยอาหารที่กินเข้าไป จึงเกิดภาวะท้องผูกขึ้น โดยเฉพาะการให้นมที่ไม่เหมาะสำหรับลูกสุนัข พบว่าเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้ลูกสุนัขท้องผูก
อายุ
สำหรับสุนัขที่มีอายุมาก ระบบย่อยอาหารและระบบขับถ่ายจะมีประสิทธิภาพการทำงาน ทำให้สุนัขเกิดภาวะท้องผูกได้เมื่อกินอาหารเข้าไป
นี่เป็นสาเหตุที่ทำให้สุนัขเกิดภาวะท้องผูกจนเป็นทำให้สุนัขถ่ายไม่ออก ซึ่งอาการถ่ายไม่ออกของสุนัขนี้หากไม่รีบทำการรักษา อาจจะมีความรุนแรงถึงขนาดที่ต้องตัดลำไส้ส่วนที่มีอุจจาระคั่งค้างอยู่ออกมา แต่หากเจ้าของสังเกตอาการเบื้องต้นได้ก่อน ท่านจะสามารถป้องกันและดูแลสุนัขให้ปลอดภัยจากอาการท้องผูกที่ทำให้สุนัขไม่อึได้ ดังนั้นเจ้าของสุนัขจะต้องทำการสังเกตการณ์ขับถ่ายของสุนัขว่ามีลักษณะการขับถ่ายที่ปกติหรือมีอาการท้องผูกเริ่มเกิดขึ้นหรือไม่
ลักษณะที่บ่งบอกว่ามีอาการท้องผูก
สุนัขที่อยู่ในสภาวะปกติจะมีการขับถ่ายวันละ 1-2 ครั้ง หรือบางตัวอาจขับถ่ายวันละ 3 ครั้ง ดังนั้นการสังเกตว่าสุนัขเริ่มมีอาการท้องผูกเกิดขึ้นหรือไม่ให้สังเกตดังนี้
มีเสียงร้อง
เวลาที่สุนัขขับถ่ายมีเรียงร้องครวญครางที่บ่งบอกถึงความเจ็บปวดหรือไม่ หากมีเสียงเวลาที่ทำการขับถ่ายแสดงว่าสุนัขเริ่มมีปัญหาเกี่ยวกับระบบขับถ่ายแล้ว หรือสุนัขบางตัวอาจจะไม่ร้อง แต่ทำการเบ่งแล้วไม่มีอุจจาระออกมา
ท้องแข็ง ท้องโต
สุนัขที่มีอาการท้องผูกแสดงว่ามีอุจจาระอยู่ในลำไส้เป็นจำนวนมาก ดังนั้นท้องที่บริเวณตอนหลังของซี่โครง โดยเฉพาะที่บริเวณด้านซ้ายจะมีขนาดที่ขยายใหญ่ขึ้นจนสามารถสังเกตเห็นได้ชัดเจน
สังเกตลักษณะของอุจจาระ
ลักษณะอุจจาระของสุนัขถ่ายไม่ออกที่มีอาการท้องผูกจะมีลักษณะแข็งเป็นก้อนกลม ๆ ไม่ เนื่องจากอุจจาระมีปริมาณน้ำน้อย
อาเจียน
สำหรับสุนัขที่ถ่ายไม่ออกเป็นเวลาหลายวันจะมีการอาเจียนเกิดขึ้น เนื่องจากภายในลำไส้มีของเสียสะสมอยู่เป็นจำนวนมาก ทำให้เกิดแก็สส่งผลให้เกิดความดันเข้ามาในกระเพาะอาหารจึงทำให้อาเจียน
มีไข้
การที่ของเสียสะสมในลำไส้มาก จะทำให้อุณหภูมิภายในร่างกายสูงขึ้น ดังนั้นสุนัขที่ถ่ายไม่ออกบางตัวจะมีอาการไข้เกิดขึ้นร่วมด้วย
ที่กล่าวมานี้เป็นลักษณะที่บ่งบอกอาการสุนัขถ่ายไม่ออก ซึ่งหากปล่อยไว้นานจะทำให้สุขภาพร่างกายของสุนัขแย่ลงได้ ดังนั้นเจ้าของจึงควรดูแลสุนัขให้เหมาะสมหากสุขนัขมีอาการถ่ายไม่ออก
วิธีดูแลสุนัขถ่ายไม่ออก
เมื่อเจ้าของเริ่มสังเกตเห็นว่าสุนัขของตนเองมีอาการถ่ายไม่ออก โดยถ่ายน้อยลงหรือไม่ถ่ายเลยจะมีขั้นตอนการดูแลดังนี้
ปรับอาหารสุนัข
อาการท้องผูกของสุนัขส่วนมากมาจากการกินอาหารที่มีเส้นใยน้อยและดื่มน้ำน้อย ดังนั้นหากเจ้าของเริ่มเห็นว่าสุนัขอุจจาระน้อยลง ควรเพิ่มให้สุนัขดื่มน้ำมากขึ้นและเพิ่มอาหารที่มีกากใยในปริมาณสูงให้สุนัขกิน เพื่อที่น้ำและกากใยจะเข้าไปเพิ่มความชุ่มชื่นและความอ่อนนุ่มให้กับอุจจาระที่อยู่ในลำไส้ ทำให้สุนัขถ่ายออกได้ง่ายขึ้น ส่งผลให้อาการท้องผูกลดลง
ช่วยดึงอุจจาระออกมา
หากอุจจาระของสุนัขแข็งติดอยู่ที่บริเวณรูทวารหนัก แต่สุนัขถ่ายไม่ออกไม่สามารถเบ่งออกมาได้ เจ้าของควรใส่ถึงมือและช่วยดึงก้อนอุจจาระออกมาจากรูทวาร เป็นการช่วยระบายของเสียออกจากร่างกายสุนัข ป้องกันไม่ให้สุนัขไม่ถ่ายเนื่องจากเบ่งอึไม่ออก ซึ่งการดึงอุจจาระออกมาควรค่อยดึงเบาและดึงที่ละน้อย อย่าดึงเป็นก้อนใหญ่ออกมาในครั้งเดียว เพราะอุจจาระที่แข็งอาจทำให้บริเวณรอบรูทวารภายในเกิดแผลได้
ทำความสะอาดรอบ ๆ รูทวารหนัก
สำหรับสุนัขที่มีขนยาว เจ้าของควรทำการตัดขนที่อยู่รอบ ๆ รูทวารหนักออกให้หมด เพื่อป้องกันไม่ให้อุจจาระติดอยู่ตามขนของสุนัข เพราะหากสิ่งสกปรกเกาะติดอยู่อาจทำให้บริเวณรอบทวารหนักเป็นแผลได้ หากรอบรูทวารหนักเป็นแผล ควรเช็ดทำความสะอาดและทายารักษาแผล เพื่อลดอาการเจ็บแผลเวลาที่สุนัขขับถ่าย ทำให้สุนัขสามารถขับถ่ายได้เป็นปกติ
สวนทวาร
สำหรับสุนัขที่ยังสามารถอุจจาระได้เอง แต่มีอุจจาระที่แข็งมาก ทำให้ไม่สามารถถ่ายออกมาได้ นอกจากเจ้าของจะช่วยดึงอุจจาระถึงจะออกมาได้ แต่การดึงออกอุจจาระที่แข็งมาก อาจทำให้เซลล์บริเวณรูทวารได้รับบาดเจ็บจากการเสียดสีจนเกิดการอักเสบได้ ดังนั้นเจ้าของควรทำการสวนทวารเพื่อช่วยในการขับถ่ายของสุนัข ด้วยการนำอุ่นผสมกับสบู่หรือ liquid paraffin หรือน้ำเปล่า น้ำเกลือหรือน้ำสบู่มาถูที่บริเวณรูทวารก็จะช่วยให้อุจจาระที่บริเวณรูทวารนิ่มลงและถ่ายออกมาได้ง่ายขึ้น
ใช้ยาระบาย
สำหรับสุนัขที่มีอาการท้องผูกมากขึ้น ทำการสวนทวารอย่างเดียวก็ยังขับถ่ายออกมาได้น้อย เจ้าของสามารถให้ยาระบายกับสุนัขร่วมด้วย โดยยาระบายจะเข้าไปเพิ่มปริมาณน้ำในอุจจาระทำให้อุจจาระนิ่มขึ้น สามารถเคลื่อนตัวผ่านผนังลำไส้ออกมาได้ง่าย ซึ่งการใช้ยาระบายควรปรึกษาผู้ที่มีความเชี่ยวชาญหรือสัตวแพทย์ว่าจะต้องใช้ยาในปริมาณเท่าใด เพราะสุนัขแต่ละขนาดจะมีปริมาณยาที่ใช้ต่างกัน
วัดไข้
สุนัขที่มีอาการถ่ายไม่ออก เจ้าของต้องทำการวัดไข้อย่างต่อเนื่อง หากพบว่าสุนัขมีไข้แสดงว่าภาวะท้องผูกเริ่มส่งผลต่อร่างกายมากขึ้น และวิธีการดูแลข้างต้นไม่ช่วยให้สุนัขสามารถทำการขับถ่ายได้เป็นปกติ ดังนั้นเจ้าของต้องรับพาสุนัขไปพบสัตวแพทย์เพื่อทำการตรวจรักษาต่อไป
พบสัตวแพทย์
เมื่อพาสุนัขถ่ายไม่ออกมาพบสัตวแพทย์ สัตวแพทย์จะทำการตรวจร่างกาย หากพบว่ามีปริมาณอุจจาระตกค้างอยู่ในลำไส้มากอาจจะมีการเอ็กซเรย์ เพื่อความแม่นยำในการรักษา เพราะการเอ็กซเรย์จะทำให้สัตวแพทย์ดูได้ว่าปริมาณอุจจาระมีมากแค่ไหน สามารถทำการถ่ายออกด้วยวิธีปกติได้หรือไม่ หากไม่ได้อาจจะต้องทำการผ่าตัดเอาอุจจาระออกมาก่อน และหากอุจจาระอุดตันลำไส้จนลำไส้ขยายขนาดใหญ่มาก อาจจะต้องทำการตัดลำไส้ส่วนนั้นทิ้ง เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอาการท้องผูกอีก
อาการสุนัขถ่ายไม่ออกอาจดูเป็นเรื่องเล็ก ๆ ในสายตาของเจ้าของบางคน แต่ว่าหากปล่อยทิ้งไว้นานหรือเกิดภาวะถ่ายไม่ออกเรื้อรังแล้ว อาจส่งผลให้เกิดเป็นมะเร็งลำไส้ในอนาคตได้ ดังนั้นเจ้าของควรดูแลและป้องกันด้วยการให้อาหารสุนัขที่กากใยสูงและให้สุนัขดื่มน้ำมาก เพื่อที่ระบบขับถ่ายจะทำงานเป็นปกติไม่เกิดภาวะท้องผูกขึ้น
อ่านเรื่องราวสาระสัตว์เลี้ยงอื่น ๆ เพิ่มเติม;
- คนรักแมวต้องรู้ โรค fip ภัยร้ายลูกรักของคุณ
- กลิ่นปากไม่ใช่เรื่องตลก ทำยังไงดีเมื่อน้อง แมวมีกลิ่นปาก ผิดปกติ
- รักษาอย่างไรดีเมื่อน้อง กระต่ายขนร่วง เรามีคำแนะนำมาฝาก
- น้องไซบีเรียนฮัสกี้เป็นโรคซึมเศร้าอยู่หรือเปล่า สังเกตได้จากอาการต่อไปนี้
- หมาตาแฉะ เพราะอะไร จะรักษาและป้องกันได้อย่างไร